Dziś na Ukrainie obchodzone jest Święto Konstytucji

To jedyne święto państwowe zapisane w samej Konstytucji i już trzeci rok z rzędu Ukraina obchodzi je w stanie wojennym, wprowadzonym w związku z inwazją na Federację Rosyjską na pełną skalę, podaje Ukrinform.

Rada Najwyższa Ukrainy przyjęła i wprowadziła w życie Konstytucję 28 czerwca 1996 r. o godz. 9.18, po prawie całym dniu nieprzerwanej pracy.

Uchwalenie Konstytucji stworzyło podstawy prawne niepodległej Ukrainy, jej suwerenność i integralność terytorialną, stało się ważnym krokiem w zapewnieniu praw człowieka i obywatela oraz przyczyniło się do dalszego wzrostu międzynarodowej władzy Ukrainy na arenie światowej.

Najnowszy proces konstytucyjny rozpoczął się natychmiast po przyjęciu 16 lipca 1990 r. przez Radę Najwyższą USRR „Deklaracji o suwerenności państwowej Ukrainy”. Już w październiku powołano Komisję Konstytucyjną. Po upadku ZSRR i uzyskaniu niepodległości przez Ukrainę w 1991 r. stało się jasne, że rozwój systemu prawnego w niezależnym państwie powinien odbywać się na własną rękę. W latach 1991–1996 komisje opracowały szereg projektów konstytucji, a swoje projekty stworzyła też Rada Najwyższa i Prezydent. Były one omawiane, uzupełniane i udoskonalane przez długi czas.

Najostrzejsza kontrowersję wywołały kwestie: podziału władzy i własności, symboli państwowych, statusu języka rosyjskiego i statusu Republiki Krymu. Siły lewicowe miały tendencję do zmniejszania roli władzy prezydenckiej, stosunków własności prywatnej, chciały zapewniania tej samej pozycji językom ukraińskiemu i rosyjskiemu oraz zachowania autonomicznego statusu Krymu. Prawica, w której zjednoczyli się przedstawiciele „partii władzy”, środowisk biznesowych i deputowanych narodowej orientacji kulturowej i językowej, opowiadała się za silną pozycją prezydencką, gwarantującą pełnię praw własności prywatnej, dominację języka ukraińskiego i eliminację autonomii krymskiej. Tymczasem w kraju obowiązywała konstytucja Ukraińskiej SRR z 1978 r., z pewnymi poprawkami.

W nocy z 27 na 28 czerwca 1996 r. Rada Najwyższa Ukrainy przyjęła i ustanowiła Konstytucję Ukrainy. Dokument został poparty przez dwie trzecie posłów (315 deputowanych ). Ustanawiała ona silną władzę prezydencką, gwarantowała prawa własności prywatnej, zatwierdziła nowe symbole państwowe, status języka ukraińskiego jako jedynego państwowego, a Krym został uznany za autonomiczną republikę i część Ukrainy.

Od czasu przyjęcia aktualna ustawa zasadnicza Ukrainy zmieniła się kilka razy. Warto zauważyć, że Konstytucja Ukrainy z 1996 r. przewiduje dość rygorystyczną procedurę wprowadzania zmian i uzupełnień. Aby zatwierdzić odpowiednie zmiany w różnych rozdziałach, wymagane jest od 2/3 do 3/4 głosów z konstytucyjnego składu Rady Najwyższej Ukrainy. Jeżeli zmiany znoszą lub ograniczają prawa i wolności człowieka i obywatela lub mają na celu zniesienie niepodległości lub zagrażają integralności terytorialnej państwa, wówczas Konstytucja Ukrainy, zgodnie z art. 157, nie może być w ogóle zmieniona.

***

W Dniu Konstytucji Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych Ukrainy Ołeksandr Syrski podkreślił, że ochrona Ojczyzny, niepodległości i integralności terytorialnej Ukrainy, poszanowanie jej symboli państwowych jest obowiązkiem obywateli Ukrainy.

Syrski złożył życzenia ukraińskim obrońcom broniącym niepodległości, suwerenności państwa i nienaruszalności granic Ukrainy oraz podziękował żołnierzom, dzięki którym Ukraińcy mogą obchodzić Święto Konstytucji, mając własne państwo.

„Ukraińcy to naród miłujący wolność. Podobno żaden naród na świecie nie walczy tak ofiarnie o swoją wolność i prawa! Warto jednak pamiętać, że Konstytucja zapewnia nie tylko prawa i wolności, ale także nakłada obowiązki na każdego obywatela Ukraina!” – podkreślił Syrski.

Jak przypomniał Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych, art. 65 Konstytucji Ukrainy stanowi, że ochrona Ojczyzny, niepodległości i integralności terytorialnej Ukrainy, poszanowanie jej symboli państwowych jest obowiązkiem obywateli Ukrainy.

„Ten artykuł Konstytucji Ukrainy jest szczególnie symboliczny i ważny teraz, w dobie rosyjskiej agresji na pełną skalę. Szanując prawa – nie zapominajmy o obowiązkach. Nikt poza nami nie będzie chronił Ukrainy! Dlatego wzywam wszystkich obywateli wstąpić w szeregi Sił Obronnych!” – powiedział Syrski.

***

Przewodniczący Rady Najwyższej Rusłan Stefanczuk zauważył, że Konstytucja Ukrainy gwarantuje strategiczny kurs państwa zmierzający do uzyskania pełnego członkostwa w Unii Europejskiej i Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, czego wróg nie może zaakceptować.

„Ukraina jest suwerennym i niezależnym, demokratycznym, społecznym i prawnym państwem. Suwerenność Ukrainy rozciąga się na całe jej terytorium. Terytorium Ukrainy w obrębie istniejącej granicy jest integralne i nienaruszalne” – Stefanczuk przypomniał ogólne zasady Ustawy Zasadniczej Ukrainy, które zostały przyjęte przez Radę Najwyższą w 1996 r. w imieniu narodu ukraińskiego.

Według niego „w naszej Konstytucji zapisany jest także strategiczny kurs państwa w kierunku pełnego członkostwa Ukrainy w Unii Europejskiej i Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego. I właśnie tego wróg nie może zaakceptować. Dlatego wróg wkroczył na nasze granice!”.

„Ale my wiemy dokładnie, o co walczymy i jaki jest nasz cel! Ukraińcy walczą o wolną Ukrainę! O swoje granice i o swoją integralność terytorialną! O Ukrainę, która z pewnością zmierza w stronę pełnego członkostwa w UE i która będzie członkiem UE!” – podkreślił przewodniczący parlamentu.

„Ukraińcy walczą o swój dom, swoją ziemię i swoją przyszłość!” – podkreślił.