Dziś Dzień Obrońców Ukrainy

Dzień Obrońców Ukrainy to święto narodowe obchodzone 14 października - został oficjalnie ustanowiony 14 października 2014 roku dekretem prezydenckim „Dzień Obrońcy Ukrainy”. 14 lipca 2021 r. Rada Najwyższa Ukrainy przemianowała święto na „Dzień Obrońców Ukrainy”.

Pilna potrzeba takiego święta narodowego stała się szczególnie dotkliwa po rosyjskiej okupacji Krymu i rozpoczęciu działań wojennych w obwodach donieckim i ługańskim. Bezprecedensowe przykłady odwagi i męstwa okazywane przez ukraińskich żołnierzy na frontach ostatniej wojny rosyjsko-ukraińskiej, setki oddanych istnień dla Ojczyzny potrzebowały godnego szacunku społeczeństwa i państwa.

Data 14 października nie została wybrana przypadkowo, ponieważ w tym dniu obchodzony jest Dzień Wstawiennictwa Najświętszej Marii Panny, Dzień Kozactwa Ukrainy i rocznica powstania UPA. Od niepamiętnych czasów Dziewica była patronką ukraińskich Kozaków i wszystkich ukraińskich sił zbrojnych. W święto Wstawiennictwa na Ukrainie odbywała się Wielka Rada, na której wybierano hetmana i ustalono, co dalej z Kozactwem. Obraz Kozaka jako ukraińskiego rycerza i obrońcy ojczyzny jest bliski każdemu Ukraińcowi.

Już w XX wieku kozackie tradycje walki o niepodległość Ukrainy kontynuowali żołnierze Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej i Ukraińskiej Powstańczej Armii. I nie jest przypadkiem, że na dzień oficjalnego utworzenia Ukraińskiej Powstańczej Armii wybrano Święto Wstawiennictwa. Jest więc logiczne, że w tym dniu starożytna heroiczna przeszłość Ukrainy została połączona z heroiczną teraźniejszością.

A dziś armia ukraińska podtrzymuje tradycje bojowe przodków, więc armia nosi nazwiska legendarnych ukraińskich dowódców i słynnych formacji z przeszłości. Długowieczność pokoleń odzwierciedlają elementy umundurowania - nakrycie głowy "mazepinka", trójząb rękawa. I hasło „Chwała Ukrainie! – Chwała bohaterom!” stało się oficjalnym powitaniem armii ukraińskiej.

Chrześcijanie obrządku wschodniego obchodzą dziś Wstawiennictwo Najświętszej Maryi Panny. To święto było wprowadzone do chrześcijaństwa dopiero w X wieku i związane jest czy to z legendą, czy to z prawdziwym wydarzeniem, które miało miejsce w starożytnym Konstantynopolu. W tym czasie miasto było otoczone przez obcych. Najświętsza Maryja Panna w otoczeniu aniołów, proroków i apostołów pojawiła się pod sklepieniem kościoła podczas nabożeństwa w kościele Vlaherna i okryła wiernych swoim niesamowitym pięknem omoforionem. Ta wizja była zwiastunem zwycięstwa - wkrótce wróg się wycofał, a miasto zostało uratowane przed zniszczeniem. Od tego czasu Święto Wstawiennictwa kojarzone jest z ochroną przed wrogiem, zarówno widocznym, jak i niewidzialnym.

Kozacy zaporoscy szczególnie czcili Matkę Boską. Mieli na Siczy kościół ku jej czci, a także ikonę. Idąc na kampanię przeciwko wrogowi, Kozacy wysyłali modlitwę do swojej Patronki. Wracając szczęśliwie z kampanii, dziękowali jej.

Ponadto Święto Wstawiennictwa było niezwykle czczone wśród ukraińskiego chłopstwa: z niecierpliwością wyczekiwano drugiego miesiąca jesieni, bo od 14 października, dopuszczano śluby. Ludzie mówili: „Październik jest bogaty w wesela”.

Na cześć Święta Wstawiennictwa na Ukrainie wybudowano wiele świątyń. Jednym z najstarszych jest cerkiew wstawiennictwa we wsi Sutkiwka obwodu chmielnickiego, zbudowana w 1467 roku jako twierdza. Dziś ta wyjątkowa budowla jest jednocześnie funkcjonującą świątynią i muzeum.

av