Podwójny fejk - rosyjska manipulacja powrotem uchodźców na Ukrainę
Kremlowskie środki masowego przekazu i kanały Z-telegram rozpowszechniają informacje, że obywatele Czech i Słowacji są oburzeni, że Ukraińcy uciekający przed wojną „masowo jadą na Ukrainę odpocząć”. Bilety autobusowe są rzekomo wyprzedane z miesięcznym wyprzedzeniem. Propagandyści piszą, że te „fakty” budzą oburzenie wśród okolicznych mieszkańców, którzy najwyraźniej nie rozumieją, jak można odpoczywać w kraju, w którym toczy się wojna.
To jest fejk i manipulacja. Wiadomość, na którą powołują się rosyjskie źródła informacyjne, została opublikowana na portalu Hlavne Spravy. Ta strona jest prorosyjska i transmituje kremlowskie narracje. Kilka dni po rosyjskiej inwazji na Ukrainę słowacki minister obrony Jaroslav Nagy zaczął publicznie wypowiadać się przeciwko mediom rozpowszechniającym dezinformację. W szczególności na jednej z konferencji prasowych, zapytany przez dziennikarza z Hlavne Spravy, Nagy powiedział, że nie będzie odpowiadał na pytania z rosyjskiej ambasady. Na Słowacji wprowadzono sankcje wobec Hlavné Spravy, pojawiła się nawet informacja o zamknięciu wydawnictwa.
Podstawą do jej publikacji był wpis na Facebooku prorosyjskiego polityka Marka Kurta. Wszystkie obrazy i słowa o niezadowoleniu z uchodźców z Ukrainy, które pojawiają się w publikacji Hlavne Spravy, są bezpośrednimi cytatami z jego postu na portalu społecznościowym.
Oznacza to, że materiał, na który powołuje się rosyjskie media państwowe, jest w całości oparty na osobistej opinii prorosyjskiego polityka ze Słowacji.
Ale to nie wszystko. Oprócz słów o ukraińskich uchodźcach Marek Kurt dodał do swojego wpisu zrzut ekranu ze strony internetowej czeskiej publikacji internetowej TN Nova. Dziennikarze tych środków masowego przekazu naprawdę nakręcili opowieść o tym, że wielu Ukraińców pracujących w Czechach wybiera się na wakacje na Ukrainę.
W swojej publikacji TN Nova użyła manipulacyjnego nagłówka „Ukraińcy zapełnili dworce autobusowe i kolejowe. Ale jadą do Ojczyzny tylko na wakacje”.
Na manipulację zwrócili uwagę dziennikarze czeskiej agencji sprawdzającej fakty Manipulatori. Weryfikatorzy donoszą, że w samym filmie Ukraińcy mówią, że wykorzystują przysługujący im prawnie dozwolony płatny urlop, aby zobaczyć się z krewnymi, którzy pozostali na Ukrainie i walczą na froncie.
Dziennikarze pisma Manipulatori podkreślają, że z powodu wojny trudno na Ukrainie odpocząć. Piszą, że kurorty na Wybrzeżu Azowskim w pobliżu okupowanego Mariupola zostały zniszczone, a miejsca wypoczynku nad Morzem Czarnym zamknięte ze względu na zagrożenie minami i blokadę rosyjskich statków.
Warto zauważyć, że nasi obywatele stanowią znaczącą część czeskiej gospodarki. Według minister pracy Mariany Jureczko za 2022 r. Ukraińcy, którzy tam legalnie pracowali, zapłacili podatki i opłaty w wysokości 376 mln dolarów.
Wcześniej rosyjska propaganda rozpowszechniała fałszywkę, że Ołena Zełenska rzekomo otrzymała izraelski paszport.
Andrij Olenin