Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej straciła kontrolę nad materiałem jądrowym w Czarnobylu i Zaporożu

Dane z systemów zabezpieczeń stosowanych w celu monitorowania materiałów jądrowych w elektrowniach jądrowych w Czarnobylu i Zaporożu przestały napływać do MAEA – napisała Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej na Twitterze, donosi Ukrinform.

„MAEA przestała otrzymywać dane z systemów zabezpieczeń służących do monitorowania materiałów jądrowych w elektrowniach jądrowych w Czarnobylu i Zaporożu” – napisano w oświadczeniu.

Dyrektor Generalny MAEA Rafael Mariano Grossi wyraził zaniepokojenie nagłym zaprzestaniem otrzymywania takich danych do siedziby MAEA w Wiedniu, z tych dwóch obiektów, które zawierają duże ilości materiału jądrowego w postaci zużytego lub świeżego paliwa jądrowego oraz innych rodzajów materiałów jądrowych.

Jak zaznaczono, nie można było ustalić przyczyny niepowodzenia w przekazywaniu danych. Jednocześnie nadal napływają odpowiednie dane z innych obiektów jądrowych na Ukrainie, w szczególności z trzech innych elektrowni jądrowych.

„Zdalne przesyłanie danych ze sprzętu MAEA do zabezpieczeń znajdujących się w obiektach jądrowych na całym świecie jest ważnym elementem wdrażania zabezpieczeń zarówno na Ukrainie, jak i w innych krajach. Takie systemy są instalowane w kilku obiektach na Ukrainie, w tym we wszystkich elektrowniach jądrowych. Pozwalają nam monitorować materiały jądrowe i działania w tych obiektach bez naszych inspektorów” – powiedział dyrektor generalny.

Według niego, pomimo dostępności środków technicznych zapewniających lokalne przechowywanie danych, istnieje niepewność co do pojemności przechowywania i stanu pracy systemów monitoringu.

Poprzez zabezpieczenia techniczne MAEA weryfikuje, czy kraje wypełniają swoje międzynarodowe zobowiązania prawne dotyczące wykorzystywania materiałów i technologii jądrowych wyłącznie do celów pokojowych.

„Jeśli chodzi o stan elektrowni jądrowych eksploatowanych na Ukrainie, organ regulacyjny poinformował, że z 15 bloków energetycznych znajdujących się w kraju nadal pracuje 8, w tym 2 w Elektrowni Zaporoskiej. Poziomy promieniowania w miejscach pozostają normalne” - powiedział Grossi.

Operator poinformował MAEA, że dwie linie energetyczne w Zaporożu zostały uszkodzone, obecnie na stacji pozostały dwie linie energetyczne plus jedna w rezerwie. Operator powiedział również, że potrzeby elektrowni jądrowych w zakresie zewnętrznego zasilania energią można zaspokoić dzięki posiadaniu jednej linii energetycznej. Ponadto generatory diesla są sprawne i gotowe do zasilania awaryjnego.

„Jest to jednak kolejny przykład tego, jak jeden z elementów bezpieczeństwa został naruszony w celu zapewnienia niezawodnego zewnętrznego zasilania wszystkich obiektów jądrowych z sieci” – powiedział Grossi.

Ponadto regulator poinformował, że transformator bloku nr 6 został wycofany z eksploatacji i przechodzi naprawę awaryjną po wykryciu uszkodzenia jego układu chłodzenia w wyniku zdarzeń z 4 marca.

„Te ostatnie wydarzenia spotęgowały rosnące zaniepokojenie MAEA wpływem konfliktu na Ukrainie na względy bezpieczeństwa fizycznego i zabezpieczeń dla krajowych obiektów jądrowych” – powiedziano w MAEA.

Odnotowano, że 10 marca Grossi jedzie do Antalyi na zaproszenie tureckiego ministra spraw zagranicznych.

„Na spotkaniach mam nadzieję poczynić postępy w pilnej kwestii bezpieczeństwa ukraińskich obiektów jądrowych. Musimy działać natychmiast” – powiedział.

Jak informowaliśmy, Zaporoska Elektrownia Jądrowa od 4 marca znajduje się pod kontrolą rosyjskich wojskowych. Okupanci przejęli elektrownię atomową w Czarnobylu 24 lutego i od tego czasu nie było możliwości zmiany pracowników w elektrowni atomowej.

W wyniku działań rosyjskich okupantów Czarnobyl jest całkowicie pozbawiony energii. Walki trwają. W związku z tym nadal niemożliwe jest przeprowadzenie prac naprawczych i przywrócenie zasilania.

Według MAEA odłączenie elektrowni jądrowej w Czarnobylu nie ma „krytycznego wpływu na bezpieczeństwo”.

24 lutego prezydent rosji putin ogłosił początek inwazji na Ukrainę. Rosyjskie wojska ostrzeliwują i niszczą kluczową infrastrukturę, masowo ostrzeliwują dzielnice mieszkalne ukraińskich miast i wsi za pomocą artylerii, wielu wyrzutni rakiet i pocisków balistycznych.

Na Ukrainie wprowadzono stan wojenny i ogłoszono powszechną mobilizację.

av