Polska zmieniła zasady pobytu i udzielania pomocy uchodźcom z Ukrainy

Sejm RP przegłosował zmiany w specustawie o pomocy Ukraińcom uciekającym przed wojną na Ukrainie na terytorium RP.

Przewidują one w szczególności wprowadzenie własnego udziału w opłaceniu zakwaterowania, a także ograniczenie świadczeń socjalnych w przypadku wyjazdu Ukraińców z Polski – informuje Ukrinform.

Za przyjęciem zmian głosowało 429 posłów, przeciw było 9, a 13 wstrzymało się od głosu.

Ustawa przewiduje, że Ukraińcy będą mogli bezpłatnie mieszkać w mieszkaniach tymczasowych tylko przez pierwsze 120 dni od momentu pierwszego przyjazdu do Polski. Potem Ukraińcy będą płacić za mieszkanie w takich miejscach. Zgodnie ze zmianami obywatele Ukrainy, którzy przebywają w takich miejscach w Polsce dłużej niż 120 dni, od marca 2023 r. będą musieli ponosić 50 proc. własnych kosztów utrzymania, ale nie więcej niż 40 zł dziennie (powyżej 300 hrywien).

Od maja przyszłego roku będą musieli pokryć 75% kosztów utrzymania, ale nie więcej niż 60 zł dziennie (500 UAH). Jednocześnie nie będzie to dotyczyło grup szczególnie wrażliwych: osób niepełnosprawnych, osób w wieku emerytalnym, kobiet w ciąży, kobiet z dziećmi poniżej pierwszego roku życia, kobiet z trojgiem i więcej dzieci, osób w trudnej sytuacji życiowej. Nadal będą mieszkać w takich miejscach za darmo. Na dzień dzisiejszy około 80 000 obywateli Ukrainy mieszka w grupowych miejscach tymczasowego zakwaterowania w Polsce.

Inne zmiany przewidują „zamrożenie” świadczeń pomocy społecznej dla obywateli Ukrainy w momencie wyjazdu z Polski. Przepis ten oznaczać będzie, że jeśli ktoś wyjeżdża z Polski, pomoc społeczna wypłacana przez gminy lub ZUS zostanie zamrożona. Jeżeli pobyt poza granicami Polski przekroczy 30 dni, obywatel Ukrainy utraci nadany status, a tym samym straci prawo do pomocy społecznej. Status społeczny może zostać odnowiony, jeśli Ukrainiec ponownie ucieknie przed wojną na Ukrainie w wyniku działań wojennych na terytorium kraju.

Zmiany w prawie przewidują uznanie w Polsce dokumentu elektronicznego dostępnego w aplikacji Diia.pl (odpowiednik polskiego dokumentu mObywatel) za dokument legalnego pobytu w RP dla uchodźców z wojny na Ukrainie. Dokument ten, wraz z dokumentem podróży, będzie uprawniał obywatela Ukrainy do wielokrotnego przekraczania granicy bez konieczności uzyskania wizy.

Ze specustawy usunięto przepis o uproszczonej procedurze uzyskania zezwolenia na pobyt czasowy w Polsce (do trzech lat). Specjalna ustawa gwarantuje jednak legalny pobyt w Polsce uciekinierom z wojny na Ukrainie przez 1,5 roku, począwszy od 24 lutego br. – do 24 sierpnia 2023 r.

Z kolei od 1 kwietnia 2023 r. Ukraińcy nadal będą mogli ubiegać się o zezwolenie na pobyt czasowy w Polsce, jeśli znaleźli tu zatrudnienie lub otworzyli własną działalność gospodarczą.

Ukraińcy uciekający przed wojną na Ukrainie będą mieli teraz tylko 30 dni, zamiast jak dotychczas 90, na uzyskanie polskiego numeru identyfikacyjnego (PESEL).

Przyjęty dokument przewiduje również przeznaczenie 2 mld zł (17 mld UAH) z Funduszu Pomocowego w 2023 roku na oświatę dla Ukraińców w Polsce. Ponadto środki z tego funduszu mogą być przeznaczone również na digitalizację obiektów dziedzictwa materialnego i niematerialnego Ukrainy oraz na potrzeby Polskiego Czerwonego Krzyża.

Obecnie zmiany w specustawie o pomocy Ukraińcom zostaną przesłane do rozpatrzenia przez Senat RP. Ma wejść ona w życie 1 stycznia przyszłego roku.

W Polsce może przebywać obecnie nawet 3,5 mln Ukraińców, z czego do 1,3 mln przybyło do kraju po 24 lutego.

Od 24 lutego Rosja prowadzi zmasowaną agresję zbrojną na Ukrainę.

av