Parlament Europejski poparł utworzenie w budżecie UE ukraińskiego funduszu o wartości 50 miliardów euro

Parlament Europejski poparł raport posłów Michaela Galera i Gardiazabala Rubiala w sprawie utworzenia w budżecie UE ukraińskiego funduszu w wysokości 50 miliardów euro na najbliższe cztery lata na pomoc Ukrainie, a także przyjął w tym zakresie propozycje Rady UE.

Jak podaje Ukrinform, „za” tą decyzją głosowało 536 posłów, „przeciw” było 40, a kolejnych 39 posłów wstrzymało się od głosu.

Należy zauważyć, że utworzenie Funduszu Ukraińskiego ma na celu pomoc Ukrainie w przezwyciężeniu społecznych, gospodarczych i środowiskowych konsekwencji agresywnej wojny Rosji przeciwko Ukrainie, przyczynienie się do odbudowy, restauracji i modernizacji Ukrainy oraz wdrożenie niezbędnych reform na jej terytorium drogę do członkostwa w Unii Europejskiej.

„Głównym zadaniem funduszu powinno być: pomoc w utrzymaniu stabilności makrofinansowej kraju oraz łagodzeniu zewnętrznych i wewnętrznych trudności finansowych Ukrainy; odbudowę i modernizację infrastruktury zniszczonej wojną, w szczególności infrastruktury energetycznej, wodociągowej, sieci transportowych wewnętrznych i transgranicznych, w tym kolei, dróg, mostów, przejść granicznych” – czytamy w dokumencie.

Oddzielnie dokument przewiduje świadczenie pomocy społecznej, w szczególności dla przesiedleńców wewnętrznych, weteranów wojennych i najbardziej bezbronnych grup ludności, a także przywracanie mieszkań zniszczonych podczas działań wojennych.

Wszystkie środki przewidziane w planie naprawy, który ma zostać przedstawiony przez Ukrainę i wdrożone przy wykorzystaniu Funduszu Ukraińskiego, powinny obejmować przyspieszenie przejścia do gospodarki zrównoważonej i włączającej w celu dalszej integracji Ukrainy z jednolitym rynkiem UE, kluczowe reformy, w tym poprawę systemu sądownictwa, demokracji i praworządności, zacieśnienie walki z korupcją i przestępczością.

Działania w ramach ukraińskiego planu naprawy gospodarczej oraz wykorzystanie Ukraińskiego Funduszu nie wykluczają wsparcia Ukrainy przy wykorzystaniu innych instrumentów i programów UE, pod

warunkiem uniknięcia powielania tego finansowania dla osiągnięcia tych samych celów.

Regulacyjne zasady korzystania z Funduszu Ukraińskiego uwzględniają także „zielone” przemiany i potrzeby ochrony środowiska. W szczególności środki finansowe funduszu nie powinny być kierowane na projekty związane z rozwojem wykorzystania paliw kopalnych i są niezgodne z narodowym planem energetyczno-klimatycznym Ukrainy oraz z realizacją celów Porozumienia paryskiego w sprawie klimatu zmiana.

Warunkiem wsparcia w ramach Funduszu Ukraińskiego będzie dalsze przestrzeganie i poszanowanie przez Ukrainę mechanizmów demokratycznych, w tym wielopartyjnego systemu parlamentarnego, praworządności oraz zagwarantowanego poszanowania praw człowieka, w tym praw mniejszości. Komisja Europejska będzie monitorować te przesłanki przed przekazaniem płatności Ukrainie w ramach funduszu, biorąc pod uwagę regularne sprawozdania Komisji Europejskiej w sprawie rozszerzenia (UE).

„Komisja Europejska we współpracy z państwami członkowskimi i Ukrainą przyczyni się do realizacji zobowiązań Unii Europejskiej w zakresie zwiększenia przejrzystości i odpowiedzialności w udzielaniu pomocy, w tym wzmocnienia systemu kontroli wewnętrznej i polityki zwalczania nadużyć finansowych, a także zapewni informacje o wysokości i wykorzystaniu pomocy za pośrednictwem internetowej bazy danych” – czytamy w dokumencie.

Wsparcie finansowe dla Ukrainy w ramach Funduszu Ukraińskiego w formie pożyczek w wysokości do 50 mld euro będzie dostępne w okresie od 1 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2027 r.

„Kraje członkowskie, kraje trzecie, organizacje międzynarodowe, międzynarodowe instytucje finansowe i inne źródła mogą wnosić dodatkowe wkłady finansowe do (ukraińskiego) funduszu… Dodatkowe dochody otrzymywane jako dochody zewnętrzne zgodnie z aktami prawnymi UE dotyczącymi środków ograniczających w związku z działaniami Rosji. Do tych zasobów należy dodać wysiłki rosyjskie na rzecz destabilizacji sytuacji na Ukrainie” – czytamy w dokumencie.

Środki kredytowe w ramach Funduszu Ukraińskiego emitowane są na okres do 35 lat. Unia Europejska może ponieść koszty finansowania, koszty zarządzania płynnością oraz koszty administracyjne związane z zaciąganiem i udzielaniem pożyczek („dotacja do kosztów finansowania zewnętrznego”), oprócz kosztów, które mogą wiązać się z wcześniejszą spłatą pożyczki. UE pokryje także koszty pożyczek finansowych w okresie od 1 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2027 r., w granicach określonych w rocznych budżetach UE.

Po przedstawieniu ukraińskiego planu naprawczego Ukraina może ubiegać się o przyznanie prefinansowania w wysokości 7 proc. kwoty dotacji (17 mld euro – red.) przekazanych przez Fundusz Ukraiński.

Eurokomisja może podejmować decyzje o przyznaniu Ukrainie ograniczonej i nadzwyczajnej pomocy, tzw. „finansowania przejściowego”, w celu utrzymania stabilności makrofinansowej Ukrainy. Wysokość takiego „finansowania pomostowego” nie powinna przekraczać 1,5 miliarda euro miesięcznie.

Odrębnie regulacje dotyczące wykorzystania Funduszu Ukraińskiego określają wysiłki UE na rzecz stworzenia korzystnych warunków napływu inwestycji zagranicznych na Ukrainę oraz ograniczenia ryzyka związanego z rosyjską agresją na Ukrainę.

Jak informowaliśmy, 1 lutego podczas nadzwyczajnego posiedzenia Rady Europejskiej przywódcy krajów UE przyjęli polityczną decyzję o zmianie wieloletniego budżetu UE na lata 2021-2027, w szczególności dotyczącą utworzenia ukraińskiego funduszu w kwotę 50 miliardów euro na lata 2024-2027 na natychmiastowe wsparcie budżetowe Ukrainy oraz jej dalszą odbudowę i modernizację na drodze do członkostwa w UE.

Dnia 5 lutego Parlament Europejski i Rada UE osiągnęły wstępne porozumienie w sprawie utworzenia ukraińskiego funduszu w wysokości 50 miliardów euro w budżecie Unii Europejskiej na kolejne cztery lata.

Po formalnym zatwierdzeniu tych propozycji przez Parlament Europejski i Radę UE tekst tego porozumienia zostanie opublikowany w Dzienniku Urzędowym UE, po czym dokument wejdzie w życie.