UE zmobilizowała około miliarda euro na „korytarze solidarności” z Ukrainą
Sytuacja dotycząca rosyjskiej inwazji
Komisja Europejska, Czechy, Polska, Rumunia, Słowacja, Republika Mołdawii, Ukraina, Europejski Bank Inwestycyjny, EBOR i Bank Światowy podpisały wspólną deklarację, która przewiduje przeznaczenie ok. 1 mld euro na wsparcie działania „korytarzy solidarności” na granicach między Ukrainą a UE.
Jak informował Ukrinform, na stronie internetowej Komisji Europejskiej została opublikowana stosowna Deklaracja Komisji Europejskiej, krajów uczestniczących i instytucji finansowych.
Głównym celem „korytarzy solidarności” jest ułatwienie eksportu ukraińskiego zboża na rynki światowe oraz łagodzenie przejawów światowego kryzysu żywnościowego.
Komisja Europejska przypomina, że po zablokowaniu przez Rosję ukraińskich portów Morza Czarnego i w ramach odpowiedzi Unii Europejskiej na agresję Rosji na Ukrainę, Komisja Europejska i kraje przygraniczne wprowadziły 12 maja 2022 r. „korytarze solidarności” między UE a Ukrainą. Są one ważne dla zapewnienia eksportu rolnego Ukrainy i importu innych towarów.
„Komisja Europejska pilnie przydzieliła 250 mln euro w formie dotacji na rozwój „korytarzy solidarności”. W najbliższym czasie będziemy wspierali szybką poprawę ich funkcjonowania, w szczególności poprzez wykorzystanie mobilnego sprzętu w celu skrócenia czasu oczekiwania oraz usprawnienia systemu przejść granicznych i innych dróg dojazdowych. W perspektywie średnioterminowej zmobilizujemy środki Europejskiego Funduszu Spójności (CEF) i 50 mln euro na wsparcie rozwoju infrastruktury niezbędnej do dalszego zwiększania przepustowości „korytarzy solidarności” – głosi komunikat.
Uczestnicy Deklaracji wyrazili chęć współpracy z partnerami spośród międzynarodowych instytucji finansowych, w tym EBI, EBOR i Banku Światowego, w celu prowadzenia operacji utrzymania płynności działających spółek w ramach „korytarzy solidarności”, a także do przeprowadzenia niezbędnych napraw, prac renowacyjnych i rozbudowy przepustowości tych szlaków komunikacyjnych.
W ramach tego programu EBI planuje do końca 2023 roku zainwestować do 300 mln euro w projekty realizujące cele „korytarzy solidarności”. Środki te będą realizowane w uzupełnieniu już ogłoszonych i istniejących programów finansowania na Ukrainie, których znaczna część przeznaczona jest na modernizację dróg i kolei. EBI i Komisja Europejska zapewnią również specjalistyczną wiedzę techniczną w celu określenia i przygotowania transgranicznych projektów infrastruktury transportowej, które mogą być wspólnie finansowane przez EBI i Europejski Fundusz Spójności (CEF).
Z kolei EBOR zamierza zainwestować 300 mln euro w rozwój „korytarzy solidarności” w latach 2022-2023, a część takich projektów została już zidentyfikowana i zatwierdzona.
Ponadto Grupa Banku Światowego przygotowuje awaryjny projekt naprawy zniszczonej wojną infrastruktury kolejowej i drogowej. Koszt takiego projektu szacowany jest na kolejne 100 mln dolarów, które powinny zostać przeznaczone w 2023 roku. Równolegle toczy się dyskusja nad jednoczesną modernizacją infrastruktury i wielomodułowych punktów logistycznych w Rumunii i Republice Mołdawii, położonych na granicy z Ukrainą, w celu wsparcia krytycznych obszarów działalności eksportowo-importowej Ukrainy z perspektywą odbudowy takich centrów transportowych i logistycznych jest w toku.
Komisja Europejska i inni sygnatariusze Deklaracji zaapelowali do partnerów międzynarodowych o dalsze wsparcie finansowe tych działań, które mają kluczowe znaczenie dla Ukrainy, Republiki Mołdawii i światowego bezpieczeństwa żywnościowego.
Jak zaznaczono w Deklaracji, Ukraina jest jednym z największych światowych producentów zboża, w normalnych warunkach eksportowała na rynek światowy około 45 mln ton zboża rocznie. W wyniku rosyjskiej agresji na Ukrainę, podczas której Rosja rozpoczęła blokadę ukraińskich portów czarnomorskich i celowo blokowała ukraiński eksport produktów rolnych, powstał światowy kryzys żywnościowy, a miliony ludzi w najbardziej narażonych krajach, które spodziewały się ukraińskiego zboża, stanął przed perspektywą braku bezpieczeństwa żywnościowego.
Od czasu wprowadzenia „korytarzy solidarności” między UE a Ukrainą z Ukrainy wyeksportowano ponad 15 mln ton ukraińskich towarów rolnych, w tym zboża, słonecznika i produktów pokrewnych, transportowanych transportem drogowym, kolejowym i przez porty naddunajskie. Ponadto w sierpniu uruchomiono inicjatywę Black Sea Grain Initiative, która
pomogła obniżyć światowe ceny żywności. Razem te działania były w stanie zapewnić eksport na rynek światowy około 25 mln ton ukraińskich produktów rolnych w okresie od maja do końca października br.
Jak zaznaczono w Deklaracji, „korytarze solidarności” są obecnie jedyną drogą eksportu innych produktów nieżywnościowych z Ukrainy. Mając to na uwadze, „korytarze solidarności” zamieniły się w prawdziwą „drogę życia” dla gospodarki Ukrainy i pozwoliły ukraińskim rolnikom i przedsiębiorstwom zarobić ponad 15 miliardów euro zysku.
„UE współpracowała z państwami członkowskimi, Ukrainą, Mołdawią, międzynarodowymi partnerami i firmami, przewoźnikami, aby poprawić funkcjonowanie „korytarzy solidarności”. Kraje przygraniczne UE, takie jak Polska, Rumunia, Słowacja i Węgry, wniosły ogromny wkład i inwestycje w poprawę tych szlaków transportowych” – czytamy w oświadczeniu Komisji Europejskiej.
Jak zauważono, „korytarze solidarności” umożliwiają poprawę połączeń transportowych między Ukrainą a Mołdawią, a także są projektem mającym na celu ustanowienie stabilnych połączeń transportowych między UE a tymi krajami w perspektywie ich przyszłej akcesji do UE i integracji z jednolitego rynku Unii Europejskiej.
Jednocześnie, jak zauważa Deklaracja, obecnie „korytarze solidarności” osiągnęły już granice własnych możliwości, praktyka ich wykorzystania ujawniła „wąskie gardła”. Korzystanie z tej trasy nadal wiąże się z wysokimi kosztami logistycznymi. Program inwestycyjny, którego łączna wartość wynosi około miliarda euro, ma na celu właśnie rozwiązanie tych problemów.
Jak informowaliśmy, po inwazji na Ukrainę Rosja zablokowała czarnomorskie porty Ukrainy i wstrzymała eksport produktów rolnych dostarczanych przez Ukrainę na rynek światowy. Rosja zaczęła kraść ukraińskie zboże na terenach czasowo okupowanych i celowo niszczyć ukraińskie magazyny zbożowe z produktami już przygotowanymi na eksport. Takie działania Rosji doprowadziły do światowego kryzysu żywnościowego i gwałtownego wzrostu światowych cen żywności. UE ustanowiła „korytarze solidarności” z Ukrainą jako alternatywną trasę eksportu produktów rolnych z tego kraju.
prs