Na Tarnopolszczyźnie ukraińsko-polska ekspedycja rozpoczęła prace ekshumacyjne w Pużnikach

Na terenie obwodu tarnopolskiego ukraińsko-polska ekspedycja rozpoczęła ekshumację szczątków ofiar II wojny światowej na terenie dawnej wsi Puźniki.

Poinformował o tym korespondent Ukrinformu.

Na starym cmentarzu trwają prace organizacyjne. Uczestnicy ukraińsko-polskiej ekspedycji przywożą sprzęt niezbędny do pracy, rozstawiają namioty, w których będą pracować naukowcy, oraz przygotowują miejsce, w którym przeprowadzone zostaną wykopaliska.

Na Tarnopolszczyźnie ukraińsko-polska ekspedycja rozpoczęła prace ekshumacyjne w Puźnikach / Zdjęcie: Ukrinform

„Na miejscu takich prac tworzymy tzw. punkt medyczny, do którego trafiają szczątki po podniesieniu ich z ziemi. „Prowadzone są tam badania antropologiczne i medyczne, pobierany jest materiał do dalszych badań genetycznych” – powiedział prof. Andrzej Ossowski, kierownik polskiego zespołu naukowców, genetyk z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie.

Jego zdaniem ważne jest przeprowadzenie jak największej liczby badań na miejscu, gdyż transport szczątków mógłby doprowadzić do dalszych uszkodzeń.

„Po utworzeniu tej placówki medycznej rozpoczniemy prace ekshumacyjne, które będą polegały na usunięciu wierzchnich warstw gleby. „Następnie otworzymy grób, wyjmiemy z niego szczątki ludzkie i rozpoczniemy badania medyczne” – zauważył Andrzej Ossowski.

Dodał, że nad ekshumacją pracować będzie zespół medyczny składający się z biologów, mikrobiologów, genetyków, antropologów medycznych, antropologów sądowych i archeologów.

„To jest więc pełnoprofilowa grupa, która zajmie się całym spektrum badań, które możemy prowadzić dziś, w XXI wieku: od podstawowych, czyli analiz antropologicznych – określania płci i wieku, specyficznych cech tych osób, aż po najnowsze osiągnięcia genetyki, które znajdą tu zastosowanie, analizy DNA nowej generacji, których wcześniej nie prowadzono” – powiedział Ossowski.

Dzień wcześniej saperzy sprawdzili teren, na którym będą prowadzone wykopaliska; nie znaleziono żadnych materiałów wybuchowych.

Teren starożytnego cmentarza odwiedził Andrij Nadżos, wiceminister kultury i komunikacji strategicznej ds. integracji europejskiej. Podkreślił, że praca w Puźnikach pomoże obu narodom przywrócić pamięć historyczną i sprawiedliwość, a także uczcić pamięć poległych podczas II wojny światowej. Według niego dotyczy to nie tylko obywateli polskich pochowanych na Ukrainie, ale także obywateli Ukrainy pochowanych w Polsce. Zaznaczył, że Ukraina również planuje prowadzić prace w Polsce.

Według wstępnych planów wykopaliska w Puźnikach potrwają około trzech tygodni. Po zakończeniu badań szczątki zostaną ponownie pochowane na cmentarzu w tej wsi, około sierpnia.

Po stronie polskiej prace ekshumacyjne przeprowadzi Fundacja Wolność i Demokracja we współpracy z naukowcami z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego i przedstawicielami Instytutu Pamięci Narodowej. W czerwcu 2022 r. Fundacja zwróciła się do właściwych organów Ukrainy z wnioskiem o zgodę na przeprowadzenie operacji poszukiwawczych w celu odnalezienia polskich ofiar wydarzeń na Wołyniu i uzyskała zgodę. Po czterech miesiącach prac poszukiwawczych, 24 sierpnia 2023 r. odnaleziono jedno z miejsc pochówku.

Na Tarnopolszczyźnie ukraińsko-polska ekspedycja rozpoczęła prace ekshumacyjne w Puźnikach / Zdjęcie: Julia Tomczyszyn, Ukrinform

W pracach wezmą udział również przedstawiciele Ukraińskiej Fundacji Starożytności Wołynia, która 8 stycznia otrzymała od władz ukraińskich pozwolenie na przeprowadzenie poszukiwań.

Decyzja o zniesieniu obowiązującego od 2017 r. moratorium na poszukiwania i ekshumację szczątków ofiar wydarzeń na Wołyniu została ogłoszona pod koniec listopada 2024 r. podczas wspólnej konferencji prasowej ministrów spraw zagranicznych Polski i Ukrainy, Radosława Sikorskiego i Andrija Sybihi.